9 ص
امروزه اطلاعات رکن اساسی هر گونه عملیاتی را تشکیل می دهد، خواه این عملیات
می خواهد اقتصادی، بازرگانی، جنگی و یا کشاورزی باشد. نحوه دستیابی به اطلاعات، جمع آوری و
پردازش آنها مبنای علمی جدید شده است که فنآوری اطلاعات نام گرفته است. کشاورزی نیز که
یکی از شاخه های علوم کاربردی م یباشد از این دگرگونیها بی نصیب نمانده است و با توجه به
مشکلات و مسائلی که در بخش کشاورزی موجود بوده و می باشد لزوم استفاده از این فنآوری بیش
از بیش آشکار گردید و زمینه ظهور کشاورزی دقیق فراهم گردید. این علم جدید با بهر هگیری از
قادر به اتوماتیک کردن عملیات کشاورزی و هدایت بدون راننده RS و GTS ،GPS سیستم های
ماشینهای کشاورزی، کاربرد مقادیر متغیر در مصرف سم، کود و بذر و نیز عمق کاشت متفاوت با
توجه به شرایط ویژه هر قسمت از مزرعه گردیده است. نحوه جمع آوری اطلاعات و پردازش آنها در
این قسمت به بخ شهای مختلفی از قبیل جمع آوری داده های آزمایش خاک، شرایط مزرعه (پستی و
بلندی)، میزان رطوبت خاک، میزان محصول و .... تعیین م یگردد که هر یک بایستی به دقت انجام
شود که نتیجه منجر به کاهش هزینه ها، افزایش میزان محصول و حفظ محیط زیست خواهد شد.
در طول چند دهه گذشته ارائه ماشینهای بزرگتر و سریعتر کشاورزی سبب شده است تا
بتوان مزارع فزاینده از نظر وسعت را مدیریت نمود، کشاورزان این توانائی را پیدا کرد هاند که مزارع
را همانند المانهای یکپارچه و یکنواخت مدیریت نمایند. گرایش ها در طول چند سال گذشته دچار
تغییرات زیادی گشته است و روش جدیدی در کشاورزی که کشاورزی دقیق نامیده م یشود، سریعًا
در حال ظهور است. براساس روشهایی که "سایت- ویژه" نامیده می شود، کشاورزی دقیق درگیر
مباحثی می شود که مطالعه و مدیریت تغییرات در مزارع از اجزاء اصلی آن م یباشد و بر میزان تولید
محصول تاثیر می گذارد. کشاورزی دقیق حول این مبحث دور م یزند که در نظر گرفتن مزارع بزرگ
بصورت یکنواخت، بی فایده بوده و بایستی از منابع هزینه بر بالائی از جمله کودها، علف کش ها و
آفت کش ها استفاده نمود. هر محلی که به بزرگی یک مزرعه باشد دارای تغییرات وسیعی در نوع
خاک، قابلیت در دسترس بودن مواد غذائی و دیگر فاکتورهای مهم جهت رشد محصول م یباشد.
بدون در نظرگیری این پارامترها، تولید محصول نقصان خواهد یافت. در حالیکه هزینه های تولید
افزایش می یابد برخی از کشاورزان نمی توانند قیمت محصولات خود را بالا ببرند که این امر ناشی از
ویژگیهای بازار کالاهای آن کشور یا محل می باشد. کشاورزی دقیق روشی از مدیریت مزرعه می باشد
که به کشاورز اجازه تولید موثرتر را از طریق استفاده از منابع بصورت اقتصادی را می دهد. یکی از
اثرات مهم کشاورزی دقیق فایده زیست محیطی بالای آن می باشد که ناشی از استفاده زمانی و مکانی
مناسب از تیمارهای شیمیایی گوناگون می باشد. ارتقای سطح نظارت محیطی، یکی از اجزاء کلیدی
کشاورزی دقیق و افزایش گرایش ها در زمینه استفاده بیشتر از این روش می باشد.
15 ص
خورشید عامل و منشأ انرژی های گوناگونی است که در طبیعت موجود است از جمله: سوخت های فسیلی که در اعماق زمین ذخیره شده اند، انرژی آبشارها و باد، رشد گیاهان که بیشتر حیوانات و انسان برای بقای خود از آنها استفاده می کنند، موادآلی که قابل تبدیل به انرژی حرارتی و مکانیکی هستند، امواج دریاها، قدرت جزر ومدکه براساس جاذبه و حرکت زمین به دور خورشید و ماه حاصل می شود، اینها همه نمادهایی از انرژی خورشید هستند.
وابستگی شدید جوامع صنعتی به منابع انرژی به خصوص سوخت های نفتی و بکارگیری و مصرف بی رویه آنها، منابع عظیمی را که در قرون متمادی درلایه های زیرین زمین تشکیل شده است تخلیه می کند. با توجه به این که منابع انرژی زیرزمینی با سرعت فوق العاده ای مصرف می شوند و درآینده ای نه چندان دور چیزی از آنها باقی نخواهد ماند، نسل فعلی وظیفه دارد به آن دسته از منابع انرژی که دارای عمر و توان زیادی هستند روی آورده و دانش خود را برای بهره برداری از آنها گسترش دهد.
خورشید یکی از دو منبع مهم انرژی است که باید به آن روی آورد زیرا به فناوری های پیشرفته و پرهزینه نیاز نداشته و می تواند به عنوان یک منبع مفید و تأمین کننده انرژی در اکثر نقاط جهان به کار گرفته شود. به علاوه استفاده از آن برخلاف انرژی هسته ای، خطر واثرات نامطلوبی ازخود باقی نمی گذارد و برای کشورهای که منابع انرژی زیر زمینی ندارند، مناسب ترین راه برای دستیابی به نیرو و رشد و توسعه اقتصاد می باشد.
ایران با وجود این که یکی از کشورهای نفت خیز جهان به شمار می رود و دارای منابع عظیم گاز طبیعی نیز است، خوشبختانه به علت شدت تابش خورشید در بیشتر مناطق کشور، اجرای طرح های خورشیدی الزامی و امکان استفاده از انرژی خورشید درشهرها و شصت هزار روستای پراکنده درسطح کشور، می تواند صرفه جویی مهمی درمصرف نفت وگاز را به همراه داشته باشد.
فناوری ساده، آلوده نشدن هوا و محیط زیست و از همه مهم تر ذخیره شدن سوخت های فسیلی برای آیندگان، یا تبدیل آنها به مواد و مصنوعات پرارزش با استفاده از تکنیک پتروشیمی از عمده دلایلی هستند که لزوم استفاده از انرژی خورشید را برای کشور آشکار می سازد.
درعصر حاضر، از انرژی خورشیدی توسط سیستم های مختلف و برای مقاصد متفاوت استفاده و بهره گیری می شود که اهم آنها عبارتند از:
1- سیستم های فتوبیولوژیک: تغییراتی که درحیات و زیست گیاهان وجانداران به وسیله نور خورشید و فتوسنتز ایجاد می شود، فرآیند تجزیه کود حیوانات و استفاده از گاز آن.
2- سیستم های فتوشیمیایی: تغییرات شیمیایی دراثر نورخورشید، الکترولیزهای نوری، سلول های فتوولتائیک الکتروشیمی، تأسیسات تهیه هیدروژن.
3- سیستم های فتولتائیک: تبدیل انرژی خورشید به انرژی الکتریکی، سلول های خورشیدی.
4- سیستم های حرارتی و برودتی: شامل سیستم های تهیه آبگرم، گرمایش و سرمایش ساخت ها، تهیه آب شیرین، سیستم های انتقال و پمپاژ، سیستم های تولید فضای سبز(گلخانه ها) و خشک کن ها و اجاق های خورشیدی، سیستم های سردسازی، برج های نیرو، خشک کن های خورشیدی، نیروگاه های خورشیدی.
12 ص
با افزایش جمعیت در دنیا، نیاز به افزایش تولید میوه و سبزى نیز به همان نسبت وجود دارد. چگونه مى توان این نسبت را متوازن نمود و تولیدات باغبانى را با افزایش جمعیت، افزایش داد؟ تکنیک هاى سنتى به نژادى گیاهان، پیشرفت هاى قابل توجهى را در اصلاح ارقام با پتانسیل بالا به وجود آورده اند ولى این تکنیک ها قادر نیستند میزان تولید میوه ها و سبزى ها را نسبت به افزایش تقاضا براى این محصولات در کشورهاى در حال توسعه بالا ببرند.
لذا یک نیاز فورى به استفاده از بیوتکنولوژى براى سرعت دادن به توسعه برنامه هاى اجرایى احساس مى شود. ابزارهاى بیوتکنولوژى در تمام برنامه هاى به نژادى محصولات باغبانى با اصلاح ارقام جدید گیاهى، مهیا نمودن مواد مناسب کشت، حشره کش هاى انتخابى موثرتر و کودهایى با کارایى بالاتر، مورد استفاده و نیاز هستند. اکثر میوه ها و سبزى هاى موجود در بازار کشورهاى توسعه یافته، به صورت ژنتیکى دستکارى شده اند. بیوتکنولوژى مدرن، طیف وسیعى از موجودات زنده یا مواد حاصل از میکروارگانیسم ها را در ساختن یا تغییر یک فرآورده جهت اصلاح گیاهان یا حیوانات و یا اصلاح میکروارگانیسم هایى براى کاربردهاى خاص در بر گرفته و مورد استفاده قرار مى دهد. بیوتکنولوژى یک جنبه جدیدى از بیولوژى و علوم کشاورزى است که ابزار و راهکارهاى جدیدى را بر حل مشکلات متفرقه تولید غذا در دنیا مهیا مى سازد. عمده ترین کاربردهاى بیوتکنولوژى جهت اصلاح و بهبود محصولات باغبانى عبارتند از:۱- کشت بافت. ۲- مهندسى ژنتیک. ۳- شناساگرهاى مولکولى. ۴- مارکرهاى مولکولى. ۵- تولید و توسعه میکروب هاى مفید
14 ص
اهمیت رنگهای گیاهی
مسلم است که رنگ آمیزی در میان مردم فلات ایران سابقة دیرینه دارد، هر چند که از نقطة آغاز بی خبریم و قادر نیستیم به دقت نخستین جماعتی را که در این فلات به کار رنگ آمیزی پرداختند مشخص کنیم.
اما می توان گفت اقوام اولیه در برخورد با گیاهانی که دارای مواد و مایعات رنگین بوده اند توانسته اند وسایل خاصی از لوازم زندگی را رنگ آمیزی کنند. به علاوه، با توجه به مدارک باستان شناسی و مردم شناسی در خودآرایی نیز این رنگها را به کار می برده اند. این مردمان تن و روی مردگان خود را نیز با رنگ زینت می بخشیدند تا آنان را هر چه با شکوهتر به جهان دیگر روانه کنند و این رسم دیرزمانی پیش، تا هزاره سوم ق.م.، در ایران، خاصه در نواحی « سیلک » کاشان، معمول بود.
بدیهی است که رغبت خاص جماعات بدوی به رنگ آمیزی لوازم زندگی و همچنین خودآرایی، آنان را به تلاش برای بدست آوردن مواد رنگین برانگیخته است، ولی مشخص نیست چه مدت طول کشید تا برخورد تصادفی با مادة رنگین گیاهی و طبیعی به شناخت رنگها و استفاده مداوم از آنها منتهی شود.
با گذشت زمان و رسیدن به عصر حاضر پای رنگهای شیمیایی به ایران بازشد و این تجربه نخستین بار با استفاده از رنگهای جوهری و گروهی از رنگهای اسیدی قوی، که در برابر نور و شستشو دوام زیادی ندارند، به کار گرفته شد و در نتیجه برای همگان این باور پدید آمد که کیفیت رنگهای گیاهی از رنگهای شیمیایی بهتر و مناسب تر است، هر چند که تهیة رنگهای گیاهی دشوارتر است.
بنابراین، بسیاری از صاحب نظران و دست اندرکاران فرش بر این باورند که رنگهای شیمیایی دارای ثبات خوبی در برابر نور و شستشو و سایش نیستند، در صورتی که رنگهای طبیعی و گیاهی از این ثبات برخوردارند.
22 ص
خلاصه:
کاتالیزگرها موادی هستند که سرعت واکنشهای شیمیایی را افزایش میهند ولی در واکنش مصرف نمیشوند.
کاتالیزگرها چه در کاربردهای صنعتی وچه در فرآیندهای بیولوژیکی اهمیت بسیاری دارند زیرا در واکنشهای صنعتی لازم است که سرعت واکنش به طریقی مثلاً استفاده از کاتالیزگرها افزایش داده شود تا تولید فرآوردههای حاصل از ان از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد، اگر چه میتوان با افزایش دما سرعت واکنش را به مقدار قابل توجهی افزایش داد ولی از آن جا که افزایش دما با مصرف انرژی همراه است، چنین اقدام صرفهی اقتصادی نخواهد داشت، از سوی دیگر بسیاری از مواد نسبت به گرما حساس هستند و در اثر گرما تجزیه میشوند به همین دلیل مناسبترین راه این است که برای سرعت دادن به واکنشهای شیمیایی از کاتالیزگر استفاده گردد.
کاتالیزگرها در فرآیندهای بیولوژیکی هم از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. آنزیمها مانند یک کاتالیزگر در کلیه اعمال زیستی نقش بسیار اساسی و ماهرانهای را ایفا میکنند که کاتالیزگرها را میتوانیم به یک کلید تشبیه کنیم که میتواند انواع قفلها را با مکانیسمهای مختلف باز کند یعنی نقشی که آنزیمها در اعمال زیستی و حیاتی ایفا میکنند بسیار مؤثرتر از کاتالیزگرهایی است که ساختهی دست بشر است در این مقاله سعی شده است که از تعریف کاتالزگر، خواص چند مکانیسم کاتالیزگرها مورد بحث و بررسی قرار گیرد و برخی از کاربردهای آن در صنعت بیان شده است نقش و اهمیت کاتالیزگرها در پالایشهای نفت و بسیاری از سنتزها در سایهی بهرهگیری از کاتالیزگرهای خاصی با مکانیسمهای معین انجام میگیرد و برخی از کاتالیزگرها نه تنها تشکیل یا شکستن پیوندها را آسان میکنند بلکه محصولات واکنش را هم در قالب هندسی خاصی تولید میکنند امیدواریم مورد توجه قرار گیرد.