ردیف
استان
شهرستان
روستا
1
اردبیل
اردبیل
کرکرق
33 ص
از سالیان بسیار دور، بشر همواره به طرق مختلف سعی در تأمین غذای خود و دامهایش را داشته است و در طی اعصار گوناگون از شیوه های مختلفی استفاده کرده است که همواره سیری صعودی به سمت افزایش عملکرد محصول را داشته است.
در ابتدا؛ عملیات کشاورزی توسط انسان و دام و بوسیلۀ ابزارآلات چوبی بسیار ساده انجام می گرفت. سپس با پیدایش آهن؛ از آن برای ساخت انواع خیش ها استفاده شد. این سیر تکامل استفاده از وسایل و ابزار آلات همچنان ادامه یافت تا اینکه موتور بخار در اواخر قرن 18توسط جیمز وات اختراع شد. صد سال بعد، یعنی اواخر قرن نوزدهم در تراکتورهای زراعی غول پیکری که برای مزارع وسیع امریکا ساخته شده بودند؛ موتور بخار بکار گرفته شد. لیکن بعلت محدودیت های فراوان از قبیل بازدهی پایین و ابعاد بزرگ و وزن زیاد موتورهای بخار جای خود را به موتور های احتراق داخلی دادند و از اوایل قرن بیستم تا کنون روز بروز بر کیفیت این تراکتور ها افزوده می شود.
این روند که شاید بتوان ابتدای آن را به ده هزار سال پیش نسبت داد را مکانیزاسیون کشاورزی می نامند. مکانیزاسیون کشاورزی به معنای مکانیکی کردن عملیات کشاورزی است و دارای دو معنای عام و خاص می باشد که معنای خاص آن صرفاً شامل تکنولوژی ماشینی و مسائل مرتبط با آن در کشاورزی است. در حالیکه معنی عام مکانیزاسیون تمامی مسائل و تجزیه و تحلیل های کلی مرتبط با کشاورزی و مدیریت آن ها را شامل می شود. مکانیزاسیون را می توان چنین تعبیر کرد که "
مکانیزاسیون، استفاده از تکنولوژی روز در کشاورزی برای توسعۀ
دروگر بشقابی با بازوی جمع شوند ه retractable disk mower
دروگر تراکتور دوچرخ front cutter bar for walking tractor
دروگر چکشی flail mower
دروگر دوار rotary mower
دروگر دو اره ای double knife cutter bar
دروگر دو تیغه ای double knife mower
دروگر ردیف کن harvester windrower
نگاهی به تاثیر متقابل مکانیزاسیون در عملیات خاکورزی:
در اجرای مراحل مختلف عملیات کشاورزی، اهمیت خاکورزی بهعنوان یکی از ارکان اصلی بر کسی پوشیده نیست. بهکارگیری روشهای نوین خاکورزی، از جهت بهبود کیفی و نیز از دیدگاه کاهش فرسایش خاک، حائز اهمیت است.
در عملیات خاکورزی، عوامل مختلفی ازجمله خرد شدن یکنواخت کلوخها، حفظ رطوبت، مواد آلی خاک، تسطیح، کاهش فرسایش و... دارای اهمیت بسزایی است. لذا بخش وسیعی از مبحث مکانیزاسیون همیشه با بهبود شرایط عملیات خاکورزی ارتباط دارد و اهمیت این مطلب، هرگز از دید کارشناسان و صاحبنظران بخش کشاورزی پوشیده نمانده است.
بیشک پی از عملیات خاکورزی مقوله کاشت از اهمیت ویژهای برخوردار است. چراکه بسترسازی و کشت صحیح، روشهای مطلوبتر کاشت که بتواند بذر را با دقت کامل، در فواصل یکنواخت و عمق مناسب بکارد، مدنظر است.
28 ص
محدودیت منابع در بخش کشاورزی اهمیت انتخاب فناوریهای مناسب جهت استفاده
کامل و بهینه از منابع کمیاب و گران را در تولید مواد غذایی فراوان و ارزان نشان می دهد .
فناوریهای مکانیکی با غلبه بر محدودیت های فنی و اقلیمی از یک سو و محدودیتهای زمانی از
سوی دیگر ، امکان افزایش سطح زیر کشت و تولید بخش کشاورزی را میسر کر دهاند . در
حقیقت، فناوریهای مکانیکی امکان کاربردی شدن دستاوردهای تحقیقاتی را در شاخه های
مختلف کشاورزی فراهم ساختهاند. در نتیجه ، مکانیزاسیون کشاورزی از یک انتخاب و یک
جایگزینی ساده ماشین به جای نیروی کار به ضرورت ی جهت افزایش بهره وری استفاده از سایر
نهادهها تبدیل شده است.
در ایران از چندین دهه گذشته ماشین آلات کشاورزی وارد مراحل مختلف عرصه
تولید شده و جز لاینفک ساختار کشاورزی گردیده است . ولیکن در سالهای گذشته ت أمین
ماشینآلات کشاورزی با مشکلات و فراز و نشیب های بسیاری همچون عرضه نامتناسب
وضعیت مکانیزاسیون ...
۱۵۷
ماشینآلات کشاورزی با نیاز بخش کشاورزی و آثار منفی این مسئله بر پیکره بخش رو به رو
بوده است. این مشکل نه تنها باعث ت حقق نیافتن برنامه های مکانیزاسیون بخش کشاورزی
شده، بلکه در بسیاری مواقع حتی جوابگوی میزان استهلاک ماشین آلات نیز نبوده است . این
وضعیت در سالهای گذشته به بحران مکانیزاسیون معروف گردید . هر چند برای برون رفت
ازاین بحران در قانون برنامه پنجساله سوم ، طی بند الف ماده 109 ، تکلیفی برای بخش
کشاورزی و صنایع و معادن در نظر گرفته شد ه و با تدوین آیین نامه اجرایی این بند، اقداماتی
در این باره صورت گرفته است، لیکن این بحران هنوز به قوت خود باقی و ارائه راه حل
قطعی نیازمند شناخت کامل از مکانیزاسیون کشاورزی است.
مطالعه حا ضر بر مطالعات کتابخانه ای و استفاده از آمار و اطلاعات مستند بویژه آمار و
83 استوار است . در این مطالعه ابتد ا به مفهوم فناوری ، فناوری - اطلاعات سالهای 1368
مکانیکی واهداف آن پرداخته شده و سپس از شاخصهای ضریب مکانیزاسیون ودرجه
مکانیزاسیون برای بررسی وضعیت مکانی زاسیون کشاورزی در سالهای گذشته استفاده گردیده
است. آنگاه آثار سیاستهای چندسال اخیر دولت بر میزان ماشین آلات و آثار کمبود آن در
بخش از یک سو و بر قیمت ماشین آلات و تسهیلات پرداختی برای خرید ماشین آلات از
سوی دیگر بررسی شده و سرانجام تنگناها ی مکانیزاسیون کشا ورزی به صورت نموداری ارا ئه
گردیده است.
فناوری و انواع آن
قابلیت .(Fan, فناوری فنی است قابل دسترس که امکان انتخاب آن وجود دارد( 1991
دسترسی و امکان انتخاب فناوری از یک سو و محدودیت منابع از سوی دیگر، انتخاب بهترین
نوع و سطح مناسب فناوریها را برای دستیابی ب ه اهداف معین در هرجامعه و در هر بخش الزامی
میسازد. فناوری جدید می تواند جایگزینی عوامل نسبتاً فراوان و ارزان را به جای عوامل نسبتاً
اقتصادکشاورزی و توسعه - شماره ۵۵
۱۵۸
کمیاب و گران تسهیل کند . فنونی را که برای تسهیل جایگزینی دیگر عوامل به جای نیروی
کار به کار گرفته می شوند، کاراندوز 1 و فنونی را که برای تسهیل جایگزینی دیگر عوامل به
جای زمین ب ه کار گرفته می شوند زمین اندوز 2 می نامند. فناوری ماشینی، فناوری کاراندوز و
فناوری زیستی یا شیمیایی، فناوری زمیناندوزند.