لینک فایل برخی خواص فیزیکی و مکانیکی فندق و مغز آن

14 ص

فندق یکی از محصولات باغبانی ــ خشکباری است که ارزش غذایی بالایی در تغذیه انسان دارد. ضمناً این محصول ارزش صادراتی بالایی دارد، به همین دلیل توّجه به توسعه و بهبود روند تولید و فرآوری آن از اهمّیت خاصی برخوردار است. کشور ایران پس از کشورهای ترکیه، ایتالیا، اسپانیا و آمریکا رتبه پنجم جهانی تولید فندق در دنیا را دارا است. عمده صادرات این محصول به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بوده است. از محل‌های عمده تولید فندق منطقه الموت واقع در شمال استان قزوین و رشته کوه‌های البرز است. با توّجه به استعداد منطقه، امکان توسعه سطح زیر کشت این محصول و نیز ایجاد صنایع غذایی وابسته، سیستم‌های فر‌آوری و بسته‌بندی به منظور ورود به بازارهای جهانی را دارد [3]. از این‌رو، جهت توفیق در تولید و توسعه سطح زیر کشت این محصول توّجه به ایجاد دستگاه‌های فرآوری مناسب جهت عرضة محصول مرغوب و با کیفیت بالا اجتناب ناپذیر است [2].

تعیین خواص فیزیکی و مکانیکی محصولات کشاورزی به عنوان مبنایی برای طراحی و ساخت ماشین‌ها و تجهیزات انتقال، درجه‌بندی و فرآوری محصولات کشاورزی همیشه مورد توّجه بوده است. اصولاً طراحی ماشین‌های کشاورزی بدون توّجه به این پارامترها ناقص و منجر به نتایج ضعیف خواهد گردید. بعضی از خواص فیزیکی وابسته به رطوبت مواد کشاورزی عبارتند از شکل، اندازه (ابعاد)، جرم، چگالی توده، چگالی حقیقی، تخلخل و ضریب اصطکاک روی سطوح مختلف [14]. تحقیقات زیادی در دنیا در زمینه تعیین خواص بیومکانیک محصولات مختلف کشاورزی صورت گرفته است. از جمله این محصولات می‌توان به دانه سورگوم، دانه انار، نخود، نخود سبز، عدس، دانه بامیه، دانه کلزا، بلارد[1]، بادام و مغز آن، پسته و مغزش اشاره نمود [15، 12، 13، 16، 6، 22، 1، 9، 8، 19، 20، 21 و 11]. کلیة مطالعات فوق نشان داده‌اند که خواص فیزیکی بشدت تحت تأثیر رطوبت محصول بوده‌اند.

در رابطه با فندق چندین تحقیق برای تعیین خواص فیزیکی و مکانیکی انجام شده است. آیدین[2] (2002) مقادیر خواص فیزیکی (خصوصیات ابعادی و شکلی، چگالی‌ها و تخلخل)، ضریب اصطکاک، سرعت حد و نیروی شکستن فندق و مغز فندق رقم Tombul ترکیه که از تولیدکنندگان عمدة تولید فندق است را در سه سطح رطوبت 3%، 9 و 20% بر پایة تر تعیین کردند [7].

گونر[3] و همکاران (2003) رفتار مکانیکی فندق و مغز آن را تحت بارگذاری فشاری بین دو صفحة تخت بررسی کردند. آنان در این تحقیق پارامترهای نیرو، تغییرشکل نسبی در نقطة شکست و انرژی شکست را در سه محور بارگذاری X، Y و Z مطابق شکل 1 مطالعه کردند. نتایج آزمون مکانیکی نشان داد که رفتار مکانیکی فندق در بارگذاری در امتداد محور X و Y به رطوبت بستگی داشت، در صورتی‌که در امتداد محور Z ارتباط معنی‌داری با رطوبت نشان نداد. آنان همچنین گزارش کردند که تغییرشکل تا نقطة شکست و انرژی شکست پوسته عموماً با افزایش رطوبت افزایش می‌یافت، در حالی‌که نیروی شکست با افزایش رطوبت، کاهش معنی‌داری نشان داد. بررسی نتایج خواص فیزیکی نشان داد که ارقام مختلف با هم اختلاف معنی‌داری دارند و مقادیر تعیین شده با نتایج تحقیق آیدین (2002) مطابقت داشته‌اند [10].

اوزدمیر و آکین‌چی[4] (2004) خواص فیزیکی و غذایی چهار رقم فندق تجاری ترکیه را تعیین و مقایسه نمودند. نتایج تحقیق آنان نشان داد که بطور کلی تمام خواص فیزیکی ارقام مورد مطالعه از نظر آماری با هم متفاوت است [17].

پلیستیچ[5] و همکاران (2006) خواص فیزیکی و نیروی شکستن فندق و مغز فندق رقم محلی کشور کرواسی را بصورت تابعی از رطوبت در چهار سطح رطوبت در محدودة رطوبت 2/6% تا 7/28% بر پایه تر تعیین کرده و برای آن‌ها روابط رگرسیونی ارائه کردند. نتایج خواص ابعادی فندق رقم مورد مطالعة آنان نشان داد که این رقم بزرگ‌تر از ارقام ترکیه‌ای است که آیدین (2003) تعیین کرده بود. همچنین نتایج خواص ابعادی مغز فندق نشان داد که رقم کشور کرواسی کشیده‌تر و پهن‌تر از ارقام ترکیه‌ای و البته دارای کُرویت کم‌تری است [18].

 

کلمات کلیدی : فندق,کشاورزی برای پشتیبانی و خرید فایل به مراجعه بفرمائید: