15 ص
آب سنگین
آب سنگین آبی است که نسبت ایزوتوپ دوتریوم در آن از حد آب معمولی بیشتر است. در آب سنگین (با فرمول D۲O) بر خلاف آب معمولی (با فرمول H۲O) به جای هیدروژن ایزوتوپ هیدروژن دوتریم با اکسیژن ترکیب شده است.
تاریخچه
هارولد یوری شیمیدان و از پیشتازان فعالیت روی ایزوتوپها که در سال 1934 جایزه نوبل در شیمی گرفت در سال 1931 ایزوتوپ هیدروژن سنگین را که بعد ها به منظور افزایش غلظت آب مورد استفاده قرار گرفت، کشف کرد.
همچنین در سال 1933، گیلبرت نیوتن لوئیس (Gilbert Newton Lewis شیمیدان و فیزیکدان مشهور آمریکایی) استاد هارولد یوری توانست برای اولین بار نمونه آب سنگین خالص را بوسیله عمل الکترولیز بوجود آورد.
اولین کاربرد علمی از آب سنگین در سال در سال 1934 توسط دو بیولوژیست بنامهای هوسی (Hevesy) و هافر(Hoffer) صورت گرفت. آنها از آب سنگین برای آزمایش ردیابی بیولوژیکی، به منظور تخمین میزان بازدهی آب در بدن انسان، استفاده قرار دادند.
آب نیمه سنگین
چنانچه در اکسید هیدروژن تنها یکی از اتمهای هیدروژن به ایزوتوپ دوتریوم تبدیل شود نتیجه حاصله (HDO) را آب نیمه سنگین می گویند. در مواردی که ترکیب مساوی از هیدروژن و دوتریوم در تشکیل مولکوهای آب حضور داشته باشند، آب نیمه سنگین تهیه می شود.
معایب آب سنگین
آب سخـت آبـی اسـت کـه حـاوی گـچ، آهـک و دیــگر املاح محلول می بـاشـد. در آب سـخـت سـطـــح برخی از املاح مـعـدنی مـحـلـول در آب بیـشـــتر است. این املاح معدنی عمدتا شامل کربنات کلسیم و کربنات منیزیم می باشند.
اما املاحی مانند بی کربناتها، سولفاتها و سیلیکات ها و هــمچنین آهن و منگنز را نیز در برمیگیرد. با آنکه نوشیدن آب سـخـت مشـکل خـاصـی بـرای سـلامـتـی شـما ایجاد نمی کنـد .
(جـز آنـکه میتواند تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهـد) چــه بسا ممکن است در برخی موارد مزیتهایی نیز داشـتــه باشد .
(مثلا شکستگی استخوانها سریعتر جوش می خـورند و یا خوردگی را در لوله ها به حداقل میرساند)
امــا مصرف آب سخت مضرات بسیاری نیز دارا میباشد که به قرار زیر میباشد:
1- موجب رسوب مواد آهکی بروی جداره داخلی کتریها، قوریها، لوله های آب گرم، لباس شوییها، ظرف شوییها، کولرها، شوفاژها و دیگهای بخار میگردد.
70 ص
تعداد 32 نمونه غذا ، آب منابع و عضله ماهی به منظور اندازه گیری فلزات سرب و آهن در فصلهای تابستان و پاییز ، در دو نوبت با فاصله 3 ماه از چهار مزرعه پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در استان چهارمحال بختیاری اخذ شده و مورد بررسی قرار گرفت .
میزان آهن و سرب به ترتیب در کل نمونههای آب مزارع مختلف برابر با 4/4 ± 6/60 و 2/0 ± 5/2 میکروگرم بر لیتر ، میزان آهن و سرب به ترتیب در کل نمونههای خوراک مصرفی مزارع مختلف برابر با8/183 ± 4/563 و1/1 ± 3/3 میلیگرم بر کیلوگرم و همچنین میزان این دو فلز به ترتیب در کل نمونههای ماهی مزارع مختلف برابر با
9/3 ± 7/8 و1/0 ± 3/0 میلیگرم بر کیلوگرم بوده است . با توجه به مقادیر بدست آمده از دو فلز فوق هیچگونه تفاوت معنیداری در سطح (05/0 p <) بین خوراک، ماهیان و آبهای مختلف مشاهده نشد ولی در کل ارتباط منطقی بین میزان این دو فلز در غذا و ماهیان تغذیه شده از همان غذا مشاهده گردید بطوریکه بیشترین میزان تجمع فلزات سنگین یاد شده در غذای کارخانه شماره 2 و همینطور ماهیان تغذیه شده از این غذا و کمترین میزان تجمع این فلزات در غذای کارخانه شماره 3 و ماهیان تغذیه شده با این خوراک مشاهده شد .
با توجه به استاندارد های FAO برای فلزات سنگین و مقایسه آن با مقادیر بدست آمده در تحقیق حاضر، میزان این فلزات در آب، غذا و عضلات ماهی از حداکثر مجاز پیشنهادی کمتر میباشد. لذا هیچگونه خطری از جانب این منابع متوجه مصرفکنندگان بعدی مثل انسان نیست .
1-1- بیان مسأله:
فلزات سنگین به عنوان یک مسئله خطر ساز از ابعاد مختلف و به طور جدی میتوانند زیست انسان و سایر موجودات زنده را به خطر بیاندازند. یکی از عمدهترین منابع تولید کننده این عوامل سنگهای معادن و غبارهای آتشفشانی میباشند ولی در کنار اینها انسان خود به اشکال مختلف مانند صنایع رنگرزی، آبکاری فلزات و باطری سازی در انتشار فلزات سنگین نقش دارد(8). حضور این عوامل در محیط زیست در دراز مدت منجر به کاهش توان تولید مثلی آبزیان ، مشکلات تنفسی و عصبی و غیره شده و در ضمن با توجه به تجمع آن در بدن (تجمع زیستی)[1] و انتقال آنها به مصرف کنندگان بعدی از جمله انسان میتواند عوارض غیر قابل جبرانی را ایجاد نماید. یکی از منابع مهم انتقال فلزات سنگین خوراک مصرفی ماهیان پرورشی است که با اندازه گیری دو فلز سرب و آهن میتوان به میزان حضور این عوامل در غذا و احیاناً بالا بودن آنها بیش از حد استاندارد پی برد. همچنین بررسی میزان این فلزات در آب و ماهیان مزارع پرورشی از نظر مقایسهای میتواند راه کار مناسبی در نحوه استفاده از این منابع آبی و یا حتی ماهیان مورد پرورش در این آبها به ما بدهد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : مقدمه و طرح تحقیق
1-1- بیان مسئله..............................................................................................................................1
1-2- اهداف ، فرضیات و سئوالات تحقیق.....................................................................................2
1-2-1- اهداف تحقیق..............................................................................................................2
1-2-2- فرضیات تحقیق ...........................................................................................................2
1-2-3- سئوالات تحقیق...........................................................................................................2
1-3- روش تحقیق و پژوهش........................................................................................................3
فصل دوم : کلیات تحقیق
2-1- فلزات سنگین.......................................................................................................................4
2-1-1- منشاء فلزات سنگین.....................................................................................................5
2-2- سابقه تحقیقات در مورد سرب .............................................................................................6
2-2-1- سابقه تحقیقات در مورد سرب و اثر آلوده کنندگی آن در انسان.................................6
2-2-2- اثر آلوده کنندگی سرب در آب دریا و ماهیان............................................................8
2-3- سابقه تحقیقات در مورد آهن...............................................................................................9
2-3-1- سابقه تحقیقات راجع به مسمومیت با آهن و اثر آلوده کنندگی آن بر انسان.................9
2-3-2-اثر آلوده کنندگی آهن در آب دریا و ماهیان............................................................11
2-3-3- مقادیر استاندارد پیشنهاد شده آهن و سرب از سوی سازمانها ومحققان مختلف23
فصل سوم : مواد و روش کار
3-1- مواد و لوازم مورد نیاز.......................................................................................................25
3-2- روش کار..........................................................................................................................25
3-2-1- تاریخچه دستگاه جذب اتمی....................................................................................28
3-2-2- قسمتهای مختلف دستگاه جذب اتمی......................................................................29
3-2-2-1 روش کار با دستگاه جذب اتمی با شعله..............................................................31
3-2-3- آماده سازی نمونه ها جهت اندازه گیری فلزات........................................................32
3-2-4-عمل هضم اولیه در فلزات.........................................................................................33
فصل چهارم : نتایج تحقیق .......................................................................................................35
فصل پنجم : بحث و پیشنهادها.................................................................................................43
منابع :.......................................................................................................................................49
چکیده انگلیسی..........................................................................................................................55
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 4-1 میانگین و انحراف معیار آهن و سرب در کل نمونههای خوراک (بر حسب میلیگرم بر کیلوگرم)
35
جدول 4-2 میانگین و انحراف معیار آهن و سرب خوراک تولید شده در کارخانههای مختلف (بر حسب میلیگرم بر کیلوگرم)
35
جدول 4-3 میانگین و انحراف معیار آهن و سرب در کل نمونههای ماهی (بر حسب میلیگرم بر کیلوگرم)
36
جدول 4-4 میانگین و انحراف معیار آهن و سرب ماهیان تغذیه شده از خوراک کارخانههای مختلف (بر حسب میلیگرم بر کیلوگرم)
37
جدول 4-5 میانگین و انحراف معیار آهن و سرب در کل نمونههای آب مزارع مورد نمونهبرداری ( بر حسب میکروگرم بر لیتر)
38
جدول 4-6 -میانگین و انحراف معیار آهن و سرب آب تامین کننده مزارع مختلف( بر حسب میکروگرم بر لیتر)
39
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1 میزان آهن در آب ورودی مزارع مختلف
40
نمودار 4-2 میزان آهن در ماهیان تغذیه شده با خوراک کارخانجات مختلف
40
نمودار 4-3 میزان آهن موجود در خوراک کارخانجات مختلف
41
نمودار 4-4 میزان سرب موجود در خوراک کارخانجات مختلف
41
نمودار 4-5 میزان سرب در آب ورودی مزارع مختلف
42
نمودار 4-6 میزان سرب در ماهیان تغذیه شده با خوراک کارخانجات مختلف
42
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شکل 3-1 قسمتهای مختلف دستگاه جذب اتمی (سیستم تک پرتویی)...................................... 30
15 ص
آب سنگین
آب سنگین آبی است که نسبت ایزوتوپ دوتریوم در آن از حد آب معمولی بیشتر است. در آب سنگین (با فرمول D۲O) بر خلاف آب معمولی (با فرمول H۲O) به جای هیدروژن ایزوتوپ هیدروژن دوتریم با اکسیژن ترکیب شده است.
تاریخچه
هارولد یوری شیمیدان و از پیشتازان فعالیت روی ایزوتوپها که در سال 1934 جایزه نوبل در شیمی گرفت در سال 1931 ایزوتوپ هیدروژن سنگین را که بعد ها به منظور افزایش غلظت آب مورد استفاده قرار گرفت، کشف کرد.
همچنین در سال 1933، گیلبرت نیوتن لوئیس (Gilbert Newton Lewis شیمیدان و فیزیکدان مشهور آمریکایی) استاد هارولد یوری توانست برای اولین بار نمونه آب سنگین خالص را بوسیله عمل الکترولیز بوجود آورد.
اولین کاربرد علمی از آب سنگین در سال در سال 1934 توسط دو بیولوژیست بنامهای هوسی (Hevesy) و هافر(Hoffer) صورت گرفت. آنها از آب سنگین برای آزمایش ردیابی بیولوژیکی، به منظور تخمین میزان بازدهی آب در بدن انسان، استفاده قرار دادند.
مشخصات فایل
عنوان: پاورپوینت سم شناسی و آشنایی با فلزات سنگین
قالب بندی: پاورپوینت
تعداد اسلاید: 77
قسمتی از پاورپوینت
سم شناسی یا توکسیکولوژی Toxicology علمی است که درباره شناخت سموم ، خواص ، اثرات آنها بر روی موجودات زنده و نیز طریقه نمونه برداری و تعیین مقدار آنها در محیط زیست و نزد انسان و سایر موجودات بحث می کند.
با توجه به افزایش روزافزون مواد شیمیایی و سمی و کاربرد متنوع آنها در محیط زیست و بویژه در صنایع مختلف و خطرات و عوارضی که از طریق آنها حاصل می شود لزوم آشنایی ، شناخت خواص و اثرات زیان بار آن روشن می شود.
رشته های متعدد سم شناسی شامل :
سم شناسی پزشکی Medical and Clinical Toxicology
سم شناسی غذایی و دارویی Food and Drug Toxicology
سم شناسی محیط Environmental Toxicology
سم شناسی پرتوها Radio Toxicology
سم شناسی صنعتی Industrial Toxicology
سم شناسی صنعتی :
شاخه ای از سم شناسی که اختصاصا در محیطهای کار و صنایع به بررسی و مطالعه مواد شیمیایی ، تجسس و شناسایی ، چگونگی تاثیر آنها ، جستجو در محیط کار و نزد افراد ، نمونه برداری ، آزمایشات لازم و تعیین مقدار آنها و سپس مقایسه با استانداردها می پردازد و جزیی از علوم بهداشت صنعتی یا حرفه ای محسوب می شود.
هدف :
1- شناخت سموم ، خواص و چگونگی تاثیر آنها بر بدن انسان (نحوه تماس ، ورود ، انتشار ، جذب و دفع آنها)
2- شناخت انواع مسمومیت ها و بیماری های ناشی گردوغبار مواد شیمیایی و سمی
3- تجسس ، نمونه گیری ، تعیین مقدار سموم در محیط کار و نزد انسان و نیز مقایسه نتایج با استانداردها و ارائه توصیه های بهداشتی
و. . .